Το κύμα των προσφύγων, που βρέθηκε στην Ελλάδα για να γλιτώσει μετά από κινδύνους και διωγμούς παίρνοντας το τεράστιο ρίσκο ενός τόσο επικίνδυνου ταξιδιού, μας βρήκε σε μεγάλο βαθμό απροετοίμαστους. Το πρώτο που σκέφτηκε το επίσημο κράτος, οι ΜΚΟ και οι συλλογικότητες αλληλεγγύης -και όχι άδικα- είναι η υγεία και η επιβίωση των προσφύγων, η ικανοποίηση όσο γίνεται των βιoτικών τους αναγκών. Τι γίνεται όμως με την ανάγκη για ψυχοκοινωνική υποστήριξη, για ένταξη και για έκφραση και επικοινωνία μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας; Κάπου εδώ μπήκαμε εμείς, η ΑΜΑΚΑ, στα κέντρα πρώτης υποδοχής και τα camps όπου διαμένουν οι νέοι πρόσφυγες με το πρόγραμμά μας  Art Emergency. O πρώτος κύκλος του Αrt Emergency αποτέλεσε μια σειρά πρωτοποριακών εργαστηρίων art therapy- θεραπείας μέσω της Τέχνης με τόση επιτυχία που ήταν απαραίτητη η συνέχιση του προγράμματος ώστε να επωφεληθούν και άλλα camps και πρόσφυγες που μένουν στο κέντρο της Αθήνας.

Τα εργαστήρια αυτά σχεδιάζονται και πραγματοποιούνται από τους εκπαιδευτές και τους θεραπευτές της ΑΜΑΚΑ που έχτισαν πάνω στην μεγάλη προηγούμενη εμπειρία τους με ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (πρόσφυγες, έγκλειστους, γυναίκες- θύματα trafficking κ.α.). Ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος, σε σύμπραξη με την αμερικάνικη ΜΚΟ Mercy Corps, εφαρμόστηκε στην Κω, τη Λέρο και στο χώρο του ΣΥΝΕΡΓΕΙΟΥ/ SYNERGY-O στο κέντρο της Αθήνας.

Αυτή τη φορά τα εργαστήρια για νέους  συνδυάστηκαν με απολύτως επιτυχή  τριήμερα εκπαιδευτικά σεμινάρια για επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο του προσφυγικού. Μετά την ολοκλήρωση των σεμιναρίων κάποιοι από τους εκπαιδευόμενους επιλέχθηκαν για να βοηθήσουν τους εκπαιδευτές της ΑΜΑΚΑ στην λειτουργία των εργαστηρίων.

Ο «ασφαλής» χώρος ενός εργαστηρίου art therapy ενισχύει τη δημιουργική έκφραση, το διάλογο και τους κοινοτικούς και κοινωνικούς δεσμούς, με στόχο να προσεγγίσει και να αμβλύνει το τραύμα που φέρουν οι συμμετέχοντες και να μετριάσει τις αρνητικές εμπειρίες τους. Η μεθοδολογία και τα εργαλεία, που επιλέγονται μετά από έρευνα πεδίου και μελέτη,  καθώς και η προσεχτική δόμηση των δραστηριοτήτων (που περιλαμβάνουν τoν αλφαβητισμό μέσω της φωτογραφίας, τη φωτο-θεραπεία (photo- therapy), το βίντεο, τις πλαστικές τέχνες και άλλα) ενθαρρύνουν  την ατομική  έκφραση  και παράλληλα ενισχύουν τη θεώρηση του εαυτού ως μέλος ενός συνόλου.

Το πρόγραμμα  έληξε με μεγάλη επιτυχία στις 31/03/2017 με τις τρεις ταυτόχρονες εκθέσεις της καλλιτεχνικής παραγωγής των εργαστηρίων. Οι εκθέσεις πραγματοποιήθηκαν στο χώρο του Κέντρου Πρώτης Υποδοχής και Ταυτοποίησης στην Κω, στο δημοτικό σχολείο Λακκίου στη Λέρο και στο χώρο του ΣΥΝΕΡΓΕΙΟΥ (όπου και πραγματοποιήθηκε και το εργαστήριο) στην Αθήνα αντίστοιχα. Η έκθεση έδωσε την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να δείξουν το έργο τους στην οικογένεια, τους φίλους τους και σε εργαζομένους φορέων και άλλων συνεργαζόμενων ΜΚΟ και φανέρωσε την εξοικείωση των συμμετεχόντων με πολλές διαφορετικές μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης (φωτογραφία, βίντεο, εικαστικά, κατασκευή χαρτιού, πηλό και πολλά ακόμη).

To πιο ελπιδοφόρο και ενθαρρυντικό αποτέλεσμα του εργαστηρίου είναι η διάθεση αρκετών από τους συμμετέχοντες να αποκτήσουν ακόμα περισσότερες γνώσεις και δεξιότητες φωτογραφίας  ή βίντεο ή και να ασχοληθούν με άλλες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης όπως το θέατρο. Όπως συνηθίζεται το πρώτο εργαστήριο είναι αυτό που δίνει έμπνευση στους συμμετέχοντες να συνεχίσουν και να ονειρευτούν ένα καλύτερο μέλλον.

Μια ακόμη καινοτομία του δεύτερου κύκλου του προγράμματος ήταν η διοργάνωση δραστηριοτήτων/ events από τους ίδιους του συμμετέχοντες με σκοπό την ανάληψη πρωτοβουλιών, τη λήψη αποφάσεων και την ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας τους, είτε πρόκειται για μια εκδρομή είτε για μια δράση στο δημόσιο χώρο είτε για συλλογικό μαγείρεμα, είτε οτιδήποτε άλλο επιθυμούν οι ίδιοι. Τα επονομαζόμενα  «youth-led events» ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα μέρη του προγράμματος και αποτελούν την νέα τάση στις παρεμβάσεις  ψυχo- κοινωνικής στήριξης. Η ομάδα ενδυναμώνεται, εμπνέεται και δρα αυτόνομα.

Το Art Emergency όμως δεν τελειώνει εδώ . Στα τέλη Μαΐου προετοιμάζεται η μεγάλη συγκεντρωτική ανοικτή στο κοινό  έκθεση των αποτελεσμάτων του προγράμματος σε εθνικό επίπεδο στα πλαίσια του  πρωτοπόρου καλλιτεχνικού φεστιβάλ mind the fact, μαζί με παράπλευρες δράσεις σε αστικούς χώρους και happenings. Την ίδια περίοδο θα πραγματοποιηθούν εκ νέου και  τα  βιωματικά εργαστήρια  Αrt Emergency για επαγγελματίες της υγείας και της τέχνης  (κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, καλλιτέχνες και άλλους) που δραστηριοποιούνται με την ομάδα των προσφύγων. Θα επαναληφθούν μετά από την δική σας επιθυμία δίνοντας την ευκαιρία σε όσο δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό επαγγελματιών να  συμμετέχουν στην ιδιαίτερη αυτή  πρακτική κατάρτιση Θεραπείας της Τέχνης.  Μείνετε συντονισμένοι για την ανακοίνωση των ημερομηνιών εκθέσεων και εργαστηρίων και τις ευκαιρίες συμμετοχής στην οργάνωση της έκθεσης Αrt Emergency!

Στο παρόν στάδιο, o τρίτος κύκλος Art Εmergency είναι στα σκαριά, ενώ παράλληλα εμείς εργαζόμαστε πυρετωδώς για την ανεύρεση πόρων και κατάλληλων συνεργασιών για να γίνει πραγματικότητα και  ο κύκλος Art Emergency ΙV, από τον Σεπτέμβριο του 2017.

Δείτε παρακάτω μια επιλογή φωτογραφιών από όλο τον κύκλο του προγράμματος σε Αθήνα, Κω και Λέρο καθώς και τη δωρεάν ηλεκτρονική μας δημοσίευση στο issuu.

 

Disclaimer: The contents of this  webpage and the featured images are the sole responsibility of AMAKA and can in no way be taken to reflect the views of the European Union.